EMG HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?
- Polinöropatiler (periferik sinirlerde yaygın hasara neden olan hastalıklar)
Diyabet, B12 vitamini, folik asit eksikliği gibi metabolik durumlarda, böbrek yetmezliği karaciğer yetmezliği gibi organ disfonksiyonlarında, romatolojik hastalıklarda, kronik alkol kullanımı ya da bazı meslek hastalıklarında toksik madde alımlarında, malign hastalıklarda ve daha nadir görülen birçok hastalık durumlarında periferik sinir liflerinde yaygın hasarlar ortaya çıkabilir. Guillain Barre sendromu gibi otoimmün hastalıklarda polinöropati gelişebilir. Ayrıca polinöropatiler kalıtsal nedenlerle de ortaya çıkabilir.
Polinöropatilerde periferik sinirlerin sadece duysal lifleri duysal polinöropatiler), motor lifleri (motor polinöropatiler), otonomik lifleri (otonomik polinöropatiler) hastalık sürecinden etkilenmiş olabilir ya da duysal, motor ve otonomik lifler birlikte etkilenmiş olabilir (duysal-motor polinöropati). Polinöropatilerde sinirlerin omurilikten çıkış bölümleri olan sinir kökleri de (radiksler) etkilenmişse poliradikülonöropati olarak adlandırılırlar. Sadece sinir köklerinin etkilendiği durumlara ise poliradikülopati adı verilir. Polinöropati ya da poliradikülonöropatilerde sinir liflerini çevreleyen ve aksiyon potansiyellerinin hızlı iletilmesini sağlayan “miyelin kılıfın” işlevinin bozulduğu durumlara “demiyelinizan tipte polinöropati”, sinirlerin miyelin kılıfının sağlam kaldığı ancak sinirlerin aksonlarının hasarlandığı durumlara “aksonal polinöropati” adı verilir. Miyelin kılıfın ve akson hasarının birlikte bulunduğu polinöropatiler“ mikst tipte polinöropatiler olarak adlandırılır. EMG incelemesi ile polinöropatinin bulunup bulunmadığı, varsa yaygınlık düzeyi, tipi, şiddeti, süresi, ilerleme hızı belirlenebilir. Tedavi sonrasında düzelme olup olmadığı objektif olarak değerlendirilebilir.
- Periferik sinirlerde hasarlara neden olan tuzak nöropatiler, bel ve boyun fıtıkları, yaralanmalar
Periferik sinirlerde yaygın hasarlara neden olan polinöropatiler dışında bir ya da birkaç sinirin lokal olarak hasarlanmasına neden olan durumlarda da EMG incelemesi yapılabilir. Periferik sinirlerin bazıları anatomik olarak kolay hasarlanabilir bölgelerden geçerler. Median sinir el bileğinde (karpal tünelde), ulnar sinir dirsekte (ulnar olukta) sıkışabilir ve sinirlerin bu bölgelerdeki liflerinin lokal olarak işlevi bozulabilir. Bel ve boyun fıtıklarında sinir kökleri omurilikten çıkış noktalarında sıkışarak hasarlanabilir. Kazalar sırasında doku yaralanmaları ile birlikte sinir dokularında da hasarlar gelişebilir. EMG ile bu gibi durumlarda sinir hasarının yeri ve şiddeti belirlenir.
- Motor Nöron Hastalıkları
Çocuk felci (Poliomiyelitis), Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) omurilikte yer alan ve motor nöron adı verilen hücrelerde hasara yol açan hastalıklardır. EMG bu hastalıkların tanısında ve klinik süzeçlerin izlenmesinde vazgeçilmez önemi olan bir inceleme yöntemidir.
- Miyopatiler (Kas liflerinde hasarlara neden olan hastalıklar)
Kas hastalıkları kas liflerinin konjenital veya edinsel nedenlerle fonksiyonlarının bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkarlar. Kas distrofileri, nemaline myopatisi, multi/minicore myopati, sentronüklear veya myotubuler myopati, miyotoniler, periyodik paraliziler kas liflerinde işlev bozukluğuna ya da lif hasarına neden olan kalıtsal durumlardır. Polimiyozit, dematomiyozit gibi otoimmün hastalıklarda ya da tiroid hormon bozuklarında edinsel kas hastalıkları ortaya çıkabilir. Kas hastalıklarında güçsüzlük, kas spazmı, kaslarda sertlik, kramp, incelme (atrofi) veya anormal kalınlaşma (pseudohipertrofi) görülebilir. Kas hastalıklarında EMG incelemesinde hastalık çok ileri düzeyde değilse sinir ileti çalışmalarında ileti değerleri normal bulunur. Buna karşın iğne elektromiyografisi ile kas liflerinin elektrik aktivitelerinde tipik değişiklikler ortaya çıkar, düşük amplitüdlü motor ünitler izlenir, motor ünit süreleri kısalır ve kası sırasında az bir kas gücü için bile kas liflerinin çok sayıda ve hızlı kasılmaya ihtiyaç duydukları görülür.
- Nöromüsküler bileşke hastalıkları (Sinir-kas iletisini bozan hastalıklar).
Myastenia gravis, Lambert Eaton Myastenik Sendrom gibi sinir-kas kavşağına ilişkin hastalıklarda öncelikle sinir ve kaslarda bir sorun olmadığı standart EMG yaparak gösterilir. Bunun ardından repetitif uyarı ve tek lif EMG incelemesi gibi bazı özel EMG yöntemleri ile sinir-kas sinyal geçişi değerlendirilir.